اهمیت تصیمیم گیری در این است که تصمیم نوعی قضاوت است.
تصمیم (Decision) عبارت است از قضاوت یا انتخاب میان دو یا چند راه حل مختلف كه به اشكال نامحدود و در شرایط مختلف انجام می‌گیرد. زیرا انسان در هر لحظه در حال انتخاب چیزی است. گاهی این انتخاب ها ساده و گاهی اهمیت حیاتی دارند.
انتخاب غذایی که می خوریم و جایی که می نشینیم، احتمالا انتخاب های ساده ای هستند، گرچه در بلندمدت همین موارد ساده هم می تواند مهم و شاید دردسرساز باشند.
اما اهمیت تصمیم گیری در مورد ازدواج،تحصیل،انتخاب شغل و حرفه به مراتب مهمتر هستند.
تصیمیم گیری در سازمان و مدیریت
در کسب وکار و مدیریت اهمیت تصمیم گیری می تواند نه تنها بر موفقیت و شکست ما، بلکه بر سرنوشت کارکنان، شرکای تجاری و حتی جامعه نیز تأثیرگذار باشد.
تصمیم گیری فرآیند تشخیص مسائل و فرصت‌ها و حل آنها می‌باشد. بطوریكه از طریق این فرآیند ایجاد و بررسی گزینه‌ها و انتخاب بهترین گزینه صورت می‌پذیرد.
بنابراین می‌توان می‌گفت كه تصمیم گیری فرآیندی است آگاهانه و مبتنی بر خلاقیت و هوش انسانی كه به پشتوانه دانش، تجربه و بصیرت محقق می‌شود. ذهن انسان می‌تواند به هر چیزی كه برایش قابل درك باشد و آنرا باور داشته باشد دست یابد.
تصمیم گیری در عمل
تصمیم‌گیری شامل دو مرحله اصلی است. مرحله شناسایی مسئله و مرحله حل مسائل. به طوری كه سازمان در هر زمان درصدد اجرای دو مرحله بمنظور ارائه راه‌حل‌های مختلف می‌باشد.
عوامل مهم
تصمیمات تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد عمده‌ترین آنها عبارتند:
- موضوع تصمیم
- زمان و پیچیدگی متغیرها
- طراحی و ساختار سازمان
- شرایط و پیچیدگی محیطی
- تعدد و تنوع عوامل تأثیرگذار داخلی و خارجی
- میزان اطلاعات در دسترس
محیطی كه امروزه مدیران باید در آن به تصمیم‌گیری بپردازند به دلایل متعددی سخت و دشوار شده است.
از جمله اصلی‌ترین عوامل مؤثر در آن:
-
تعدد عوامل تأثیرگذار در فضای تصمیم‌گیری
-
تنوع گزینه‌ها و راهكارهای در دسترس
-
افزایش ریسك و یا هزینه اتخاذ تصمیمات نادرست
-
تخصصی شدن موضوعات
-
زمان اتخاذ تصمیم
-
پیش‌بینی عواقب تصمیم می‌باشند.
برای گرفتن تصمیمات مهم، اطلاعات باید در سطح سازمان , نه فقط در حد یك نفرموجود باشد. ضمن اینكه با داده‌های متناسب، كافی و صحیح می‌توان تصمیم‌گیری دقیق تری نیز انجام داد.
هر تصمیمی با یك ایده آغاز می‌شود و چون توانایی در خلق ایده‌های ناب محدود است،تصمیم‌گیری نیاز به خلاقیت دارد.
اهمیت تصمیم گیری و عامل زمان
بین كیفیت تصمیم و زمان رابطه مستقیمی وجود دارد. هر چقدر زمان بیشتر در اختیار تصمیم‌گیرندگان قرار گیرد، كیفیت تصمیم نیز افزایش می‌یابد.
در مواردیكه زمان كمی جهت انتخاب راهكارهایی وجود دارد، معمولاً تصمیم بصورت فردی اتخاذ می‌گردد و به تبع آن كیفیت آن نیز پایین می‌باشد. هر چه از افكار و اطلاعات دیگران بیشتر استفاده گردد، از نظر برخوردار شدن از اطلاعات جمعی، كیفیت نیز افزایش می‌یابد.
انسان در هر لحظه از زندگی شخصی و شغلی خود در حال تصمیم‌گیری است.
گاهی اوقات این كار چنان عادی و روزمره می‌شود كه فرآیند تصمیم‌گیری به شكل ناخودآگاه انجام می‌گیرد. و گاه قضاوت و اخذ تصمیم نهایی در مورد یك موضوع چنان دشوار می‌نماید كه ساعت‌ها و حتی روزها فكر و ذهن ما را درگیر می‌كند.
آنچه مسلم است، تصمیم‌گیری درست مستلزم داشتن اطلاعات درست است.
اما راه به دست آوردن اطلاعات درست كدام است؟
چه اطلاعاتی برای تصمیم‌گیری لازم است؟
چگونه می‌توان از طریق مشاركت تصمیم بهتر و دقیق‌تر اخذ نمود؟
اینها و سوالات دیگری، موتردی هستند كه فرد به هنگام تصمیم گیری در امور شخصی و حرفه‌ای خود به دقت باید در مورد آنها فكر كند. همه اینها نشان دهنده اهمیت تصمیم گیری در سرنوشت یک انسان است.
عواقب تصمیم گیری
منابع و فرصت‌ها محدودند و شایسته نیست كه با اخذ تصمیمات نادرست آنها را به هدر دهیم.
كلیه افراد شاغل در سازمانها و بویژه مدیران باید همواره این محدودیت ها را مدنظر داشته باشند. از طریق آشنا شدن با فرآیند تصمیم‌گیری و كسب مهارت در اجرای مراحل مختلف آن، تا آنجا كه ممكن است، باید ضریب خطا در تصمیمات خود كاهش داد.
نباید فراموش كرد كه گاهی اوقات مسند تصمیم‌گیری، به نوعی مسند قضاوت تبدیل می‌شود و قضاوت كاری بس دشوار و پر مسئولیت می‌باشد.
ذکر این نکته لازم است که تصمیم گیری افراد معمولا مبتنی بر خط مشی و استراتژی های افراد انجام می شود. خط مشی بیانگر بینش است و اتخاذ تصمیم فرآیندی كنشی و واكنشی بر پایه خط مشی، تصمیم در راستا و در طول خط مشی ترسیم شده اتخاذ می‌شوند.